شاید تا به حال با واژه جریان نقاشی کودک برخورد نکرده باشید و ندانید جریان نقاشی کودک چیست و چه اهمیتی دارد به اعتقاد من اگر این مقاله را به صورت دقیق بخوانید و درک کنید ۸۰ درصد از سردرگمی های آموزشی شما برای کودکان حل خواهد شد بخصوص برای بچه های زیر ۷ سال پس با این مقاله همراه من باشید که یکی از تخصصی ترین – کاربردی ترین و مهمترین موضوع نقاشی کودکان را برای شما بیان کنم.
در دنیای کودکان مفاهیم و واژگانی هستند که گاهی بخاطر سادگی آن نایدیده گرفته میشوند یا اهمیت کمتری برای آن قائل هستند وقتی می گوئیم نقاشی کودک اولین ذهنیت آموزش نقاشی کودک است یا فعالیت که کودک با ابزار روی یک سطح کاغذی یا مقوایی انجام میدهد و بعد تصور میکنیم که باید به کودک آموزش داده شود .
همه شما با مفاهیمی چون نقاشی کودک – آموزش نقاشی کودک و… آشنایی دارید و در تلاش هستنید که به بهترین شکل به کودکان آموزش دهید آما آنچه در این زمینه ذهن شما را درگیر میکند این است که به چه صورت در چه زمانی و با چه موضوعاتی به بچه ها آموزش داده شود و… و البته همه این موارد درست و منطقی است ولی من در این مقاله میخواهم فراتر از ذهن شما و ریشه ای تر موضوعی را شرح دهم که باعث میشود شما درک درست تری از نقاشی کودک داشته باشید و در نهایت بدانید چطور به کودکان آموزش دهید..
جریان نقاشی کودک چیست؟
جریان نقاشی کودک چیست و از کجا شروع میشود ؟ یک کودک از بدو تولید وارد دنیای ما میشود با هزاران چیز مختلف در تماس است از طریق حواس پنجگانه میخواهد ارتباط برقرار کند تجربه کند و کنجکاوی خود را نشان دهد این کودک در مسیر رشد حود و در طول ۶ سال اول زندگی خود بیشتر در محیط خانه و خانواده است و این محیط فضایی را برای کودک می سازد که کودک در آن به صورت مستقیم و البته غیر مستقیم می آموزد.
در واقع این خانواده است که به نوعی کودکان را در جریانات مختلف تربیتی آموزشی مهارتی قرار میدهندکه یکی از این جریانات ،جریان نقاشی کودک است یعنی خانواده شرایطی ساده و معمولی را برای کودک فراهم میکند تا کودک بتواند خط خطی کند تجربه کشیدن و رنگ آمیزی را به دست آورد کنجکاوی خودش را نشان دهد و … خیلی هاتصور میکنند منظور من از جریان نقاشی یعنی اینکه خانواده ها آموزش دهند درصورتی که اصلا منظور من آموزش نیست .. یک مثال برای شما میزنم تا متوجه بشید
تصور کنید در فضای یک خانواده موسیقی همیشه هست و پدر یا مادر علاقمند به موسیقی یا نواختن ساز هستند مطمنا کودک در این فضا میشنود می بیند و در نهایت در جریان موسیقی قرار میگیرد و علاقمند میشود و..در نقاشی و هنر و مهارت دیگر هم به این صورت است که فضای خانه باید به نوعی باشد که کودک بتواند خط خطی کند بازی کند کتاب داستان ببینید لباس های رنگی داشته باشد و…
در این صورت ما می گوئیم جریان نقاشی و بازی و مهارت آموزی در خانه و در ذهن کودک جریان دارد … باز تصور کنید همه این موارد برای کودک انجام نشود پدر مادرها از همان ابتدای کودکی تصور این را داشته باشند که نیازی نسیت و کودک نمیفهمند -بزرگتر شود خودش یاد میگیرد و… در این صورت کودک بزرگ میشود ولی با همه چیزهایی که جریانات ذهنی هنری مهارتی کودک را شکل میدهد بیگانه است نقاشی را دوست ندارد و فعالیت نقاشی در ذهن او به وجود نیامده ..
کارهایی که پدر و مادرها در خانه باید برای جریان نقاشی انجام دهند …. مطمنا همانطور که بیان شد قرار نیست پدر و مادرها به کودکان در خانه آموزش دهند پدر و مادرها کافی است چند مورد زیر را انجام دهند تا این جریان نقاشی شکل بگیرد استمرار پیدا کند و…
۱- فضای خانه برای کودکان مناسب بازی و فعالیت های جسمی باشد
۲- بچه ها از همان زمان خردسالی در معرض رنگها عروسکها موسیقی های ملایم و کودکان قرار بگیرند
۳- وسایل معمولی نقاشی برای بچه ها در نظر گرفته شود مانند مداد مداد رنگی و کاغذ فقط برای تجربه های ذهنی خود کودک
۴- پدر و مادرها بدون قضاوت فقط نقاشی کودکان را تایید و تشویق کنند
نکته مهم : اگر میخواهید۳۰ راهکار علاقمند کردن کودکان به نقاشی را بدانید اینجا کلیک کنید
همانطور که گفته شد نقاشی کودکان دو بخش دارد اول جریان نقاشی که باید از بدو تولد به وجود بیاید و استمرار پیدا کند دوم آموزش نقاشی کودک که بحث آموزش نقاشی کودک در کنار جریان نقاسی کودک شکل میگیرد … تا حالا شده با بچه هایی برخورد کنید که در کلاس شما هیچ علاقه ای به نقاشی نداشته باشند و به نوعی اعتمناد بنفس ندارند یا ابراز ناتوانی میکنند و…. این کودکان همان بچه هایی هستند که با جریان نقاشی فاصله دارند و حال آموزش به آنها بسیار سخت خواهد بود
آموزش بدهیم و یا جریان نقاشی را تقویت کنیم
جواب به این سوال بسیار مهم است. چون از یک طرف جریان نقاشی مهم است و این مهمی به این خاطر است که اگر جریان نقاشی شکل نگیرد به نوعی آموزش امکانپذیر نخواهد بود و از طرفی زمان آموزش هم اهمیت دارد و باید مربی به معنی واقعی به کودکان با اصول درست آموزش دهد.به همین خاطر یک نگران و چالش به وجود می آید که مربی در زمان محدود چطور میتواند به هر دو مورد بپردازد ؟
به اعتقاد من اینجاست که مهارت در شیوه اجرا برای مربی مطرح میشود .. خیلی از مربیان هیچ تصور درستی از شیوه اجرا ندارند فکر میکنند همینکه موضوع نقاشی را انتخاب کنند و بعد به کلاس بروند و موضوع را مطرح کنند دیگر کار انجام شده در صورتی که شیوه اجرا و مهارت و خلاقیت در شیوه اجرا فرا تر از این موارد است.
البته من نمیخواهم در مورد شیوه اجرا توضیح بدهم فقط میخواهم بگویم یک مربی میتواند در عین آموزش به جریان نقاشی هم کمک کند مثلا کلاس خودش را با شعر خوانی یا موزیک شروع کند یا در زمان کلاس آموزشی چند دقیقه را اختصاص بدهد به فعالیت های جذاب برای تقویت روحیه بچه ها …
یک اشتباه بزرگ مربیان در جریان نقاشی و آموزش نقاشی کودکان
با توجه به اینکه سالهاست کار آموزش به کودکان را انجام میدهم و در کنار آن به مربیان هنری نیز آموزش میدهم شاهد یک اشتباه بزرگ مربیان هنری هستم که در خصوص آموزش نقاشی به کودکان انجام میدهند و آن هم این است که بعضی از فعالیت های هنری را به عنوان آموزش تصور میکنند بخصوص برای بچه های زیر ۸ سال
مثلا تکنیک کلاژ را یک کار آموزشی نقاشی در نظر میگیرند… شاید تعجب کرده باشید و پیش خودتان بگوئید مگر کار آموزشی نیست ؟ باید بگویم با توجه به اینکه کارهایی مثل چاپ و نمونه هایی که در زیر معرفی میکنم تاثیر زیادی روی نقاشی و مهارت های ذهنی و عملی کودکان دارند ولی کار آموزش نقاشی نیست .. کارهایی مثل
کلاژ برگها – کلاژ عکسها – نقاشی روی بادکنک – چاپ و.. همه این موارد در واقع فعالیت هایی هستند که به جریان نقاشی کمک میکنند و موضوع آموزش نقاشی کودکان نیست
منظور از آموزش نقاشی کودکان چیست
حال به اصل موضوع اشاره میکنم و آن هم آموزش نقاشی کودکان .. به اعتقاد من آموزش نقاشی کودکان یعنی توانایی یک مربی با استفاده از روش های درست برای اینکه یک کودک بتواند یک شکل عینی و درست را بکشد یعنی بتواند مثلاانسان – حیوان – درخت – و.. همه این موارد را درست ترسیم کند و هر مربی که بتواند در این زمینه موفق باشد و به بچه ها آموزش بدهد و مهارت های ترسیم آنها را بالا ببرد
میتوان گفت مربی موفق در آموزش نقاشی کودکان من اعتقاد دارم روشهای مثل روش استفاده از اشکال هندسی – روش گام به گام و… همه اینها اگر با شیوه اجرایی درست که به آن اشاره کردم انجام شود نتها بچه ها در نقاشی کشیدن مهارت بالایی بدست خواهند آورد بلکه به ذهن و خلاقیت ذهنی آنها کمک خواهد شد .
نتیچه گیری
من به عنوان معلم مدیر و مدرس سایت هنر کودکان این اطمینان را به شما میدهم آنچه که در نقاشی کودک مهم است دو بخشی بود که من برای شما بیان کردم یعنی جریان نقاشی تداوم آن تقویت آن و..و بخش بعدی آموزش نقاشی با این محوریت که کودک بتواند واقعا چیزی را که در ذهن دارد ترسیم کند و اگر این دو بخش درست انجام شود مطمنا خلاقیت ذهنی و عملی کودک بالا خواهد رفت
